Phật nhìn một lát vào mắt người này và nói, “Không. Không có Thượng đế chút nào – chưa bao giờ đã có, không bao giờ sẽ có. Ông gạt bỏ mọi điều vô nghĩa này đi.” Người này choáng.

 

Ananda theo Phật. Ông ấy bao giờ cũng theo Phật như cái bóng, chỉ để phục vụ cho Phật vào bất kì khoảnh khắc nào, bất kì nhu cầu nào nảy sinh. Ông ấy lắng nghe – ông ấy đã lắng nghe nhiều câu hỏi từ Phật – và nó giống như chiếc búa, nó có vẻ tàn nhẫn thế, độc ác thế. Nhưng ông ấy nhìn mặt Phật – từ bi vô cùng.

 

Đến trưa cùng ngày đó một người tới và hỏi, “Có Thượng đế không?” Phật nói, “Có, có chứ – bao giờ cũng có, bao giờ cũng sẽ có. Tìm và thấy đấy.”

Ananda rất phân vân, ông ấy không quên câu trả lời mà Phật đã nói vừa mới buổi sáng, nhưng ông ấy không thể hỏi được vì có nhiều người đang có mặt ở đó.

 

Và trước khi ông ấy có thể hỏi, một người khác tới vào chiều tà ngay khi mặt trời đang lặn. Và Phật đang ngồi bên ngoài dưới gốc cây, chỉ quan sát mặt trời lặn và mây đẹp, và người này hỏi, “Có Thượng đế không?” Phật đơn giản vẫy tay, làm cử chỉ bảo người đó ngồi xuống, và bản thân Phật nhắm mắt lại. Người này làm theo. Họ ngồi trong im lặng vài khoảnh khắc, thế rồi người này đứng dậy. Trời đã tối, mặt trời đã lặn. Người này chạm chân Phật, nói, “Tôi rất biết ơn câu trả lời. Cám ơn thầy nhiều lắm,” và đi mất.

 

Bây giờ Ananda sôi cả người lên. Khi không còn ai ở đó, Ananda hỏi, “Tôi sẽ không thể ngủ được đêm nay chừng nào thầy chưa trả lời cho tôi. Trong một ngày, cùng câu hỏi – và thầy trả lời theo ba cách. Với người thứ nhất thầy nói không có Thượng đế. Với người thứ hai thầy nói, có Thượng đế. Và với người thứ ba thầy đơn giản vẫy tay cho anh ta ngồi xuống và nhắm mắt. Thầy chẳng nói gì với anh ta, nhưng cái gì đó phải đã xảy ra, bởi vì người này rơi vào trong im lặng sâu sắc, người này chạm chân thầy, người này cám ơn thầy về câu trả lời của thầy, mặc dầu tôi có đó và thầy đã không trả lời chút nào. Cái gì diễn ra?”

 

Phật nói, “Người thứ nhất là người tin, người đó tin vào Thượng đế. Người đó đã không thực sự đến để truy hỏi, người đó đã đến để được xác nhận. Người đó muốn niềm tin của người đó đươc ta hỗ trợ, để cho người đó có thể đi và nói cho mọi người rằng: không chỉ tôi tin vào Thượng đế, Phật cũng tin. Anh ta muốn dùng ta cho chủ định riêng của anh ta, do đó ta phải nói không. Và ta phải rất cứng rắn với anh ta, bằng không anh ta đầy những ý tưởng riêng của anh ta, anh ta sẽ không lắng nghe. Anh ta là học giả, rất quen thuộc với kinh sách – ta có thể nghe thấy tiếng ồn trong đầu anh ta, ta có thể nhìn thấy rối loạn trong bản thể anh ta. Ta phải cứng rắn như búa, vì chỉ thế thì mới có khả năng anh ta có thể nghe. Như thế mới có thể xô đổ được định kiến trong anh ta.

 

Người thứ hai là người vô thần, anh ta không tin vào Thượng đế. Anh ta cũng là một học giả, anh ta cũng đầy mọi loại ý tưởng, nhưng anh ta chính là người đối lập với người thứ nhất. Anh ta cũng đã tới với cùng chủ định. Họ là đối lập, kẻ thù, nhưng chủ định là như nhau. Anh ta muốn ta hỗ trợ cho việc không tin của anh ta, việc hoài nghi của anh ta. Đó là lí do tại sao ta phải nói với anh ta một cách có thẩm quyền thế: Vâng, có Thượng đế – duy nhất Thượng đế và không cái gì khác. Như thế mới có thể xô đổ được định kiến trong anh ta.

 

Và người thứ ba thực sự là người tìm kiếm. Anh ta đã không muốn có câu trả lời, anh ta muốn có kinh nghiệm. Anh ta đã không tới để hỏi – anh ta không có ý tưởng, không định kiến – anh ta đã đi tới cởi mở, sẵn có. Anh ta mong manh với ta, anh ta là con người của tin cậy lớn lao. Anh ta muốn ta để lộ cái gì đó cho anh ta, do đó ta đã không trả lời anh ta, ta đơn giản nói anh ta ngồi cạnh bên ta. Và, cái gì đó đã xảy ra…

 

Bởi vì cái gì đó bao giờ cũng xảy ra khi hai người có thể ngồi trong im lặng sâu sắc. Và nếu bạn có thể ngồi trong im lặng sâu sắc với vị Phật, cái gì đó cực kì có giá trị sẽ xảy ra. Im lặng của ông ấy có tính lây nhiễm. Nếu bạn sẵn có và cởi mở, im lặng của ông ấy sẽ rót vào trong bản thể bạn. Nó sẽ như việc tắm; bạn sẽ được tắm trong tâm thức của ông ấy. Bạn sẽ được lau sạch, bạn sẽ được làm thuần khiết. Bụi của bạn sẽ biến mất khỏi tấm gương của bạn. Đột nhiên bạn sẽ có khả năng thấy, mắt bạn sẽ rõ ràng.

 

Cho nên ta không cho anh ta câu trả lời nào, anh ta đã nhận được câu trả lời. Anh ta đã nhận được câu trả lời của mọi câu trả lời, chính là im lặng. Đó là lí do tại sao anh ta biết ơn thế, đó là lí do tại sao anh ta cúi lạy và chạm chân ta, đó là lí do tại sao anh ta đã cám ơn ta.”

 

(Trích Phật Cồ Đàm)